مواد موثره رادیوداروهای پپتیدی

مواد موثره رادیوداروهای پپتیدی

رادیوداروهای مورد استفاده در تشخیص و درمان انواع بیماری‌‌ها،‌ نظیر تومورهای سرطانی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند.

1. رادیوداروهای برپایه FDG : این رادیوداروها به واسطه ساختار گلوکزی خود تمایل بالایی جهت اتصال به سلول‌هایی از بدن دارند که میزان مصرف گلوکز بالایی دارند. در نتیجه با توجه به مصرف مقادیر بالای گلوکز در سلول‌های سرطانی، رادیوداروهای برپایه FDG تمایل بالایی جهت اتصال به سلول‌های سرطانی دارند. با این وجود، با توجه به این که سایر سلول‌های غیر سرطانی بدن نیز گلوکز مصرف می کنند، رادیوداروهای برپایه FDG‌ به سلول‌های غیر سرطانی نیز متصل می‌شوند، بنابراین رادیوداروهای برپایه FDG‌ دارای اختصاصیت پایینی در عملکرد خود هستند. در نتیجه در صورت استفاده از این نوع رادیوداروها در عکس‌برداری، وضوع تصویر ممکن است پایین باشد و در صورت استفاده آنها جهت مصارف درمانی احتمال بروز عوارض جانبی بالاتر می‌باشد.
2. رادیوداروهای برپایه آنتی‌بادی: این رادیوداروها به واسطه ساختار خاصی که دارند، اختصاصیت بالاتری برای سلول‌های سرطانی نسبت به رادیوداروهای بر پایه FDG دارند. رادیوداروهای آنتی بادی ساختمان بزرگی دارند و به دلیل پدیده آنتی ژنیسیته خطر بروز واکنش‌های حساسیتی در اثر استفاده از این رادیوداروها بالاتر می باشد.
3. رادیوداروهای پپتیدی: جهت تولید این رادیوداروها، با توجه به گیرنده‌های اختصاصی که در سطح سلول‌های هدف وجود دارد، پپتیدهای اختصاصی ساخته می شود. سپس از طریق اتصال آن‌ها به گیرنده‌های مورد‌‌‌‌ نظر رادیوعنصرها خود را به بافت هدف می‌رسانند. بنابراین رادیوداروهای پپتیدی دارای اختصاصیت بالایی هستند و در عکس‌برداری با آن‌ها وضوح تصویر و قدرت تفکیک مکانی بالاتر است. از سویی دیگر در مقایسه با رادیوداروهای آنتی بادی، ساختمان کوچک‌تری دارند و میزان آنتی ژنیسیته و میزان بروز واکنش های حساسیتی در آن‌ها کمتر می‌باشد. همچنین برخلاف رادیوداروهای برپایه FDG که امکان اتصال رادیوایزوتوپ‌های مختلف به آن‌ها وجود ندارد، این امکان برای رادیوداروهای پپتیدی وجود دارد و این مزیت باعث گسترش بازه عملکردی آن‌ها خواهد شد. همه این مزایا باعث شده است تا رادیوداروهای پپتیذی به عنوان کارآمدترین و به روزترین رادیوداروها برای درمان و تشخیص سرطان استفاده شود. علاوه بر کاربرد آن‌ها در حوزه آنکولوژی می توان به استفاده از آنها در کاردیولوژی و نورولوژی نیز اشاره کرد.

رادیوداروهای پپتیدی از سه بخش زیرتشکیل شده‌اند.

1. بخش پپتیدی که وظیفه اتصال به گیرنده‌های اختصاصی در سطح سلول‌های هدف را دارد.
2. لینکر که امکان اتصال رادیوعنصرها را به بخش پپتیدی فراهم می‌کند.
3. رادیوعنصر متصل شده که پس از در معرض قرار گرفتن فرد توسط اشعه از خود تشعشعاتی ساطع کرده که موجب تشخیص محل دقیق و میزان پیشرفت تومور سرطانی می‌گردد.